U susret Balkanskom prvenstvu: Zlatna ostvarenja boksera iz reegiona i Srbije kroz Istoriju

Svaki bokser na početku svoje karijere ima prvi i osnovni cilj: osvajanje medalje za svoju zemlju i intoniranje svoje himne na pobedničkom postolju. Srećom, na Balkanu imamo veliki broj boksera koji su taj san ostvarili i tako obradovali svoje sunarodnike. Podsetimo se zato nekadašnjih uspeha reprezentacija, čije će zemlje učestvovati na predstojećem Prvenstvu Balkana u Loznici.

Bokserska sila zvana Jugoslavija

Kada govorimo o uspesima boksera iz bivše Jugoslavije, to moramo činiti sa velikim poštovanjem. Zlatno doba boksa iznedrilo je velike šampione u svim republikama tadašnje zemlje. Najveći bokser bivše Jugoslavije definitivno je bio Mate Parlov – rođeni Splićanin koji je veći deo života proveo u Puli. Bokser koji je osvojio sve što se može osvojiti u amaterskoj i u profesionalnoj konkurenciji. Petostruki prvak Balkana, zlatni na OI 1972. u Minhenu, svetski šampion 1974. u Havani, i dvostruki evropski prvak 1971. u Madridu i 1973. u Beogradu. 

U Srbiji su se rađali i stvarali brojni šampioni! Od Pavla Šovljanskog, osvajača prve evropske medalje 1947. godine u Helsinkiju, potom perioda 1951. kada se Kosta Leković okitio srebrom sa Evropskog prvenstva u Milanu, preko čuvenog Dragoslava Jakovljevića Babea, osvajača četiri evropske medalje od 1957. do 1963. godine. Važno je da se prisetimo i Zvonka Vujina, trostrukog šampiona Balkana 1966, 1967. i 1971. godine, vicešampiona Evrope i osvajača čak dve olimpijske medalje u Meksiku 1968. godine i Minhenu 1972. godine - oba puta bronzane.

Sedamdesete su obeležili uspesi boksera: Svetomira Belića Belke iz Smedereva, vicešampiona Evrope 1971. godine u Madridu, Živorada Žike Jelisijevića, bronzanog na EP u Beogradu 1973. godine, tačnije dve godine kasnije od Belkinog uspeha. Rajko Milić sa bronzanom medaljom sa prvenstva sveta iz 1974. u Havani, koju je najavio uoči prvenstva. I sjajni Zoran Jovanović iz sela Loćki kod Jagodine, koji se uspešno takmičio u četiri kategorije težinske kategorije, a najveći uspeh ostvario na EP u Beogradu osvojivši srebrnu medalju. Srebro na Evropskom prvenstvu u Kelnu doneo je i Sreten Mirković, legendarni šampion koji je tokom karijere odboksovao 498 mečeva i pobedio čak 480. 

BAPS era i blistave 80-te!

Generaciju osvajača medalja sa čuvenog Svetskog prvenstva u Beogradu 1978. godine činili su Fazlija Šaćirović, Bratislav Ristić, Memet Bogujevci, Miodrag Perunović, braća Tadija i Slobodan Kačar i Dragomir Vujković, predvođeni legendarnim trenerom Brunom Hrastinskim, osvojili su šest srebrnih i jednu bronzanu medalju. Bronzanu medalju osvojio je Slobodan Kačar koji je dve godine kasnije, na Olimpijskim igrama u Moskvi, dosanjao san svakog sportiste osvojivši zlatnu medalju. Njegov brat Tadija takodje je osvajač olimpijske medalje, 1976. u Montrealu bio je srebrni. Odboksovao je sjajan meč u finalu sa Jerzijem Ribickim, po mnogima bio bolji, ali je sudija na kraju podigao ruku poljskom bokseru. Takodje, osvajač je srebrne medalje sa evropskog prvenstva u Kelnu 1979. 

Ne smemo izostaviti i Mirka Puzovića, poslednjeg srpskog boksera koji je osvojio olimpijsku medalju 1984. u Los Anđelesu. Pored toga, bio je i dvaput bronzani na svetskim prvenstvima, čak četiri puta prvak Balkana, dvaput srebrni i jednom bronzani na evropskim šampionatima. Uz Puzovića medalje su krajem osamdesetih i početkom devedesetih donosili: Ljubiša Simić koji je postao Prvak Evrope 1985. godine, Milivoje Labudović-bronzani na prvenstvu Evrope 1982. Zatim, Mujo Bajrović koji je dva puta osvajao bronzu na Evropskim šampionatima, 1989. i 1991. Svetsku bronzu 1989. Osvojio je čuveni Beranac Vukašin Dobrašinović. Dve godine kasnije na evropskom prvenstvu u Geteborgu, takodje je osvojio bronzanu medalju jer ga je u borbi za finale savladao legendarni sovjetski bokser Kosta Tzu. Srebrnom medaljom sa prvenstva Evrope 1985. ponosi se i čuveni Dragan Kena Konovalov, jedan od retkih boksera koji je tada imao pozitivan skor sa Kubancima. 
Zapažene rezultate ostvario je i prištinski bokser Aziz Salihu, osvajač bronze na Olimpijskim igrama u Los Andjelesu 1984. Takodje, na evropskim prvenstvima 1981. i 1985. bio je bronzani. 
Pamtimo i uspeh čuvenog Dragana Vasiljevića Durunge, osvajača bronze na Evropskom prvenstvu u Budimpešti 1985. Dve godine kasnije Djordje Petronijević okitio se bronzanom medaljom na Evropskom prvenstvu u Torinu. 
Poslednji veliki uspeh srpskog boksa,sve do 2021. godine i svetske bronze Vladimira Mirončikova, postigao je Slaviša Popović 1995. godine u Berlinu kada je osvojio bronzanu medalju. 

Kada govorimo o olimpijskim medaljama, moramo pomenuti i legendarnog osvajača zlatnog odličja iz Los Anđelesa 1984. Antu Josipovića (koji je na tim igrama bio prvi, dok je u istoj kategoriji legendarni Evander Holifild osvojio bronzu), sjajnog boksera iz Banjaluke, grada koji je iznedrio još jednog velikog šampiona Marijana Beneša, evropskog prvaka iz 1973. Beneš je mnogima bio uzor, ne samo zbog rezultata, već i zbog pesničkog duha koji se ogledao u životu i među konopcima. 

Bokseri iz Severne Makedonije nikako nisu zaostajali u pogledu uspeha. Rado se sećamo mečeva legendarnog Redžepa Redžepovskog na Olimpijskim igrama u Los Anđelesu 1984, kada je osvojio srebrnu medalju. Takođe, još jedan bokser iz Kumanova osvajao je odličje na Olimpijskim igrama. Ace Rusevski bio je bronzani 1976. u Montrealu i prvak Evrope 1977. godine.

Staze uspeha boksera iz Crne Gore utabao je legendarni Miodrag Perunović, postavši evropski šampion 1979. godine, kada je u finalu pobedio legendarnog Viktora Savčenka. Takođe je osvajač srebra na legendarnom Svetskom prvenstvu u Beogradu 1978. Kasnije su tim stazama uspeha nastavili Milorad Gajović, osvajač bronzane medalje na Evropskom prvenstvu u Tampereu 2000. godine, i Nikola Sjekloća, osvajač bronzane medalje sa Evropskog prvenstva 2000. i Svetskog prvenstva na Tajlandu 2003.

Balkanske zemlje van bivše Juge i njihovi legendarni potpisi u istoriji

Ne smemo nikako zaboraviti ni balkanske boksere van bivše Jugoslavije. Setimo se čuvenog Mađara Lasla Papa, osvajača tri olimpijska zlata (jedini uz Kubance Teofila Stivensona i Feliksa Savona) 1948, 1952. i 1956. godine. Rumunski bokseri imaju čak 25 osvojenih medalja sa Olimpijskih igara, ali samo jednu zlatnu, medalju koju je osvojio Nikolae Linka 1956. godine u Melburnu.

Velika bokserska sila na Balkanu je i Bugarska, zemlja koja je iznedrila olimpijske šampione kao što su Georgi Kostadinov 1972. godine, Petar Lesov 1980. godine, Ivailo Marinov 1988. i Daniel Petrov 1996. Zanimljivo je da je na tim Olimpijskim igrama bugarski bokser Serafim Todorov osvojio srebro, izbacivši u polufinalu legendarnog Flojda Mejvedera.

Tvrd orah u žrebu umeli su da budu i bokseri iz Moldavije, kao npr. Timofej Skrijabin, osvajač bronze na OI 1988. za tadašnji SSSR. Kasnije su uspehe nizali Vječeslav Gojan i Vitali Grušač, osvajači bronzanih medalja sa Olimpijskih igara 2008. i 2000.

Za uspehe u grčkom boksu najviše vezujemo imena boksera jermenskog porekla koji su predstavljali Grčku. U pitanju su Artur Mikaejlan, osvajač bronzane medalje na Svetskom prvenstvu 1995. u Berlinu, i Tigran Ouzilan, bronzani na evropskom šampionatu 1998. u Minsku.

Kada je reč o turskom boksu, ističu se bokseri iz generacije sa Olimpijskih igara u Los Anđelesu 1984. Ejup Čan i Turgut Ajkač, osvajači bronzanih medalja, prvih odličja za Tursku u boksu, koja je do tada na igrama osvajala medalje samo u rvanju.

Za kraj, moramo istaći boksersku velesilu Ukrajinu, koja je za vreme bivšeg Sovjetskog Saveza stvorila velike šampione i osvajače medalja, kao što su Viktor Savčenko – zvani Viktor Strašni, nokauter kojem mnogi bokseri nisu smeli da izađu na megdan (bronza na OI 1976. i 1980.), Viktor Mirosničenko (srebro na OI 1980.). A i nakon raspada SSSR-a, ukrajinski bokseri su nastavili da nižu uspehe, od kojih su najveći naravno osvajanje olimpijskog zlata legendarnog Vladimira Klička 1996. godine, dva uzastopna olimpijska zlata boksera za kog možemo reći da boksuje kao u “Matriksu” (od 397 amaterskih mečeva izgubio je samo jedan), Vasilija Lomačenka 2008. i 2012. godine, kao i olimpijsko zlato aktuelnog apsolutnog šampiona sveta u profi boksu Oleksandra Usika 2012. godine